Alicja Barszcz, 30 listopada 2021

Probiotykoterapia w leczeniu zespołu jelita drażliwego i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego

Niestrawność, wzdęcia, zatrucia czy też ból brzucha dosyć często pojawiają się zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Tego rodzaju problemy, dopóki zdarzają się okazjonalnie, nie stanowią większego zagrożenia i stosunkowo szybko mijają. Jeśli jednak po kilku dniach objawy nie ustępują albo często wracają, warto skonsultować się z lekarzem. Może to być np. zespół jelita drażliwego albo wrzodziejące zapalenie jelita grubego, co wiąże się z koniecznością ustalenia sposobu leczenia, w tym probiotykoterapii odpowiednimi szczepami bakterii.

Zespół jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego (IBS) to przewlekła choroba układu pokarmowego, która dotyka prawie 20 proc. ludzkiej populacji. Polega ona na występowaniu nawracających zaburzeń funkcjonowania jelit w okresie minimum 3 miesięcy. Wyróżnia się 3 główne warianty zespołu jelita drażliwego: biegunkowy, zaparciowy oraz mieszany, czyli zmienny.

Najczęstsze objawy zespołu jelita drażliwego:

· zmiana rytmu wypróżnień,

· skurczowy i silny ból brzucha – głównie w lewej dolnej jego części,

· wzdęcia,

· zmiana konsystencji stolca,

· uczucie niepełnego wypróżnienia.

Zespół jelita drażliwego nie zagraża życiu pacjenta, jednak w znacznym stopniu utrudnia jego funkcjonowanie zarówno prywatnie, jak i zawodowo. Całkowite wyleczenie choroby niestety nie jest możliwe, ale wprowadzenie zdrowej diety bogatej w błonnik, probiotykoterapii, farmakoterapii i psychoterapii może skutecznie łagodzić objawy choroby i poprawić komfort życia.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (UC albo WZJG) to proces zapalny, który obejmuje błonę śluzową i podśluzową jelita grubego albo odbytu. Obok choroby Leśniowskiego-Crohna (CD) należy do nieswoistych chorób zapalnych jelit. Z reguły dolegliwości związane z WZJG mają charakter przewlekły.

Najczęstsze objawy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego:

· biegunka,

· obecność śluzu i krwi w kale,

· skurczowe bóle brzucha,

· parcie na stolec,

· wielokrotne wypróżnianie się w ciągu dnia połączone z nagłym wydalaniem gazów,

· wzdęcia,

· twardy brzuch,

· okresowe podwyższenie temperatury ciała.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego leczone jest między innymi poprzez zastosowanie odpowiedniej diety, która w okresach zaostrzenia objawów jest płynna lub półpłynna, pozbawiona mleka i błonnika. Gdy biegunka zaczyna się zmniejszać, należy wprowadzić produkty spożywcze o wysokiej zawartości białka, bogatoenergetyczne i węglowodanowe. Konieczne jest z kolei ograniczenie tłuszczów, dań bogatoresztkowych, alkoholu, ostrych przypraw, a nawet surowych owoców i warzyw. Poza dietą w leczeniu WZJG stosuje się farmakoterapię i probiotykoterapię. W przypadku powikłań (np. pęknięcia ściany jelita, zapalenia otrzewnej) niezbędne staje się przeprowadzenie zabiegów operacyjnych.

Probiotyki w leczeniu WZJG i IBS

Ludzkie jelita są zamieszkiwane przez tysiące bakterii tworzących mikrobiotę. Pełni ona bardzo ważne funkcje związane z prawidłowym funkcjonowaniem organizmu. Bierze udział w procesach trawiennych, metabolizowaniu leków, detoksykacji, produkcji witamin, uszczelnianiu ściany jelita, ochronie przed patogenami.

Zarówno w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, jak i zespołu jelita drażliwego, wykryto zmiany jakościowe i ilościowe w mikrobiocie jelitowej pacjentów z tymi schorzeniami w porównaniu z osobami zdrowymi. Liczba dobroczynnych bakterii z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium jest zdecydowanie niższa w pierwszej grupie, co pozwala na zwiększone namnażanie się w ich jelitach jednostek chorobotwórczych z rodzaju E. coli, Pseudomonas aeruginosa czy też Bacteroides.

Liczne badania kliniczne dowodzą, że przywrócenie równowagi mikrobioty może mieć bardzo korzystny wpływ na zmniejszenie objawów chorobowych związanych z przewodem pokarmowym, w tym IBS oraz WZJG.

Naturalne probiotyki:

Kwas chlebowy

Zakwas buraczany

Ogórki kiszone

Fermentowane produkty mleczne – jogurt, kefir, maślanka

Kapusta kiszona

Kombucha

Ale dieta to nie wszystko. Korzystne działanie wykazują również leki oraz suplementy, szczególnie te dostarczające odpowiednie szczepy bakterii w dużo większej ilości, niż jesteśmy w stanie sobie dostarczyć tylko przez odżywianie. Okazuje się, że nie bez znaczenia są właśnie szczepy bakterii probiotycznych obecne w zażywanych preparatach. Tylko niektóre z nich są odpowiednio przebadane i mają potwierdzone działanie lecznicze. Właśnie dlatego terapię probiotykową warto skonsultować z lekarzem.

Badania przeprowadzone na obecnej w preparacie Vivomixx® Formule De Simone (DSF) potwierdziły jej pozytywne działanie na mikrobiotę jelitową oraz łagodzenie objawów zarówno zespołu jelita drażliwego, jak i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. DSF zawiera 8 szczepów żywych kultur bakterii obecnych zawsze w tych samych proporcjach, które zostały klinicznie potwierdzone. Vivomixx to kompozycja bakterii probiotycznych:

1. Streptococcusthermophilus DSM24731,
2. Bifidobacteriumlongum DSM24736,
3. Bifidobacteriumbreve DSM24732,
4. Bifidobacteriuminfantis DSM24737,
5. Lactobacillusacidophilus DSM24735,
6. Lactobacillusplantarum DSM24730,
7. Lactobacillusparacasei DSM24733,
8. Lactobacillusdelbrueckiissp. bulgaricus DSM24734.

Szczepy te zostały tak dobrane, by zapewnić im synergię działania, dlatego liczne organizacje (np. World Gastro Organization, European Crohn and Colitis Organization, European Society for Clinical Nutrition and Metabolism, Polskie Towarzystwo Gastroenterologii) polecają Vivomixx jako preparat wspomagający leczenie WZJG, IBS i chorób wątroby.